Şarj Ağında Konsolidasyon Mu, Lokalizasyon Mu?

Günümüzde çevre dostu ve sürdürülebilir enerji çözümleri giderek önem kazanmaya başlamıştır. Bu kapsamda elektrikli araçlar da tercih edilen bir ulaşım çözümü haline geldi. Türkiye, bu küresel trende ayak uydurmak suretiyle önemli adımlar atmaktadır.

Bu kapsamda, özellikle elektrikli araçların şarj edilmesine ilişkin teknik altyapı da hızla gelişmektedir. Türkiye’de şarj altyapısına ilişkin ilk yasal düzenleme, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa 21/12/2021 tarihli ve 7346 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle eklenen 5 inci maddedir.

Düzenlemeyle, ticari amaçla yapılan şarj hizmeti lisanslı bir faaliyet olarak belirlenmiştir. Aynı madde kapsamında hayatımıza başta “Şarj Hizmeti”, “Şarj Ağı”, “Şarj Ağı İşletmecisi”, “Şarj Ağı İşletmeci Lisansı” olmak üzere birçok yeni hukuki terim girmiştir.

Yapılan kanuni düzenlemenin akabinde 02/04/2022 tarihinde yürürlüğe giren “Şarj Hizmeti Yönetmeliği”nde ise yapılan kanuni düzenlemenin uygulanmasına ilişkin ikincil düzenlemeler hayata geçirilmiştir.

Bu şekilde yasal alt yapıya kavuşan sektör, yatırımcılar tarafından ilgiyle karşılanmış ve kısa süre içerisinde birçok (iki yüze yakın) şarj ağı işletmecisi lisansı başvurusu yapılmıştır.
İlk lisansların verilmesinin üzerinden geçen kısa süre içerisinde sektörde, bu denli fazla sayıda alınan lisanslar sebebiyle kaçınılmaz olarak ilerleyen süreçte lisans sahibi şirketlerin bazılarının birleşeceği ve bu şekilde piyasada konsolidasyon olacağı yönünde birtakım beklentiler dile getirilmeye başlanmıştır.

Oluşan beklenti, esasen şarj işletmeciliğinin küresel trendine pek de uyumlu gibi görünmemektedir. Zira küresel ölçekte, şarj işletmeciliği için kullanılan “CPO” tabirinin açılımı “Charge Point Operator” tabirinin türkçesi “Şarj Noktası İşletmecisi” ifadesinden dahi anlaşılabilir.

Dünyada yaşanan örneklerde, şarj işletmeciliği odağına “ağ”ı değil esasen “nokta”yı koymaktadır. Nitekim günümüzde ülkemizde işletmecilerin piyasadaki esas ticari önceliği “ağ”ı kurmaktan ziyade doğru “nokta”yı bulma ve orada ticari faaliyete geçme yönündedir.

Şarj Hizmeti Yönetmeliğine göre, lisans almanın gerekliliği olan en az 50 adet istasyon kurulması hedefini yerine getiren çoğu firma, ülke geneline yaygın ağ kurmak yerine ticari karlılığı maksimize edecek noktalarda istasyon kurulması hedefiyle hareket etmektedirler.